ENERGETIKANING RIVOJLANISH OMILLARI VA ASOSIY GLOBAL AKTYORLARI

Bahodir Saʼdiyev

doi:10.47390/259-6/uzb-IV/No-51

ENERGETIKANING RIVOJLANISH OMILLARI VA ASOSIY GLOBAL AKTYORLARI

Nashr qilingan sana: 5 August 2025

Hissa qo‘shganlar

Bahodir Saʼdiyev

Author

DOI

10.47390/259-6/uzb-IV/No-51

Kalit so‘zlar

energetika siyosati tabiiy resurslar geosiyosat neft tabiiy gaz qayta tiklanadigan energiya yadroviy energiya iqlim oʻzgarishi energetika mustaqilligi Xitoy bilan raqobat Yaqin Sharq vodorod energetikasi kichik modulli reaktorlar aqlli tarmoqlar global energiya bozori ekologik muammolar texnologik innovatsiyalar

Materiallar to‘plami

Vol. 1 No. 4 (2025): “Oʻzbekiston — 2030: Innovatsiya, fan va taʼlim istiqbollari” mavzusidag IV Respublika ilmiy-amaliy konferensiyasi materiallari toʻplami

Yo‘nalish

General Track

Annotatsiya

Global energetika landshafti rivojlanayotgan texnologiyalar, iqlim siyosati, geosiyosiy omillar va oʻzgaruvchan bozor kuchlari bilan chuqur oʻzgarishlarni boshdan kechirmoqda. Mavzu energetika sanoatining anʼanaviy (qazib olinadigan yoqilgʻi) va muqobil manbalar (quyosh, shamol, gidro va boshqalar) koʻp qatlamli kontekstini tahlil qiladi. Unda resurslarning mavjudligi, atrof-muhit muammolari, dunyoni tartibga solish, texnologik yutuqlar va kapital oqimi kabi energiya kengayishining asosiy omillari muhokama qilinadi.
Izohda energetika sektorini shakllantirgan asosiy global oʻyinchilar — Qoʻshma Shtatlar, Xitoy, Evropa Ittifoqi, Rossiya va OPEK, Xalqaro energiya agentligi (IEA) va qayta tiklanadigan energiya xalqaro agentligi (IRENA) kabi yirik energetika institutlari taʼkidlangan. Shuningdek, u ExxonMobil, Gazprom, BP va TotalEnergies kabi transmilliy firmalar va energetika gigantlarining energiya tendensiyalarini aniqlashdagi strategik rollarini muhokama qiladi.
Energiya landshafti evolyutsiyasini tushunish energiya xavfsizligi, iqlim oʻzgarishi va iqtisodiy barqarorlik kabi jahon muammolariga javob berish uchun muhim ahamiyatga ega, shuning uchun bu mavzu akademik, siyosat va sanoat munozaralari uchun dolzarbdir.

Manbalar

1. IEA (International Energy Agency). (2023). World Energy Outlook 2023. Paris: International Energy Agency. Retrieved from

2. https://www.iea.org/reports/world-energy-outlook-2023

3. BP. (2023). Statistical Review of World Energy 2023. London: BP Plc. Retrieved from https://www.bp.com

4. Yergin, D. (2020). The New Map: Energy, Climate, and the Clash of Nations. New York: Penguin Press.

5. Goldthau, A., Keating, M., & Kuzemko, C. (2018). The Global Energy Challenge: Environment, Development and Security. Palgrave Macmillan.

6. IRENA (International Renewable Energy Agency). (2022). World Energy Transitions Outlook 2022: 1.5°C Pathway. Abu Dhabi: IRENA. Retrieved from https://www.irena.org

7. Bridge, G., Bouzarovski, S., Bradshaw, M., & Eyre, N. (2013). Geographies of energy transition: Space, place and the low-carbon economy. Energy Policy, 53, 331–340. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2012.10.066

8. Victor, D. G., Thurber, M. C. (Eds.). (2012). Oil and Governance: State-Owned Enterprises and the World Energy Supply. Cambridge University Press.

9. OPEC. (2023). Annual Statistical Bulletin. Vienna: Organization of the Petroleum Exporting Countries. Retrieved from https://www.opec.org

10. Sovacool, B. K. (2016). How long will it take? Conceptualizing the temporal dynamics of energy transitions. Energy Research & Social Science, 13, 202–215. https://doi.org/10.1016/j.erss.2015.12.020

11. UNDP. (2021). Energy for Sustainable Development: A Policy Agenda. New York: United Nations Development Programme. Retrieved from https://www.undp.org

Yuklab olishlar

PDF

Qanday iqtibos keltirish kerak

Bahodir , B. . (2025). ENERGETIKANING RIVOJLANISH OMILLARI VA ASOSIY GLOBAL AKTYORLARI. “OʻZBEKISTON — 2030: INNOVATSIYA, FAN VA TAʼLIM ISTIQBOLLARI” Mavzusidagi Respublika Ilmiy-Amaliy Konferensiyasi, 1(4), 226-231. https://doi.org/10.47390/259-6/uzb-IV/No-51